Mua nhà giấy tay là gì? Những rủi ro khi mua nhà bằng giấy viết tay sẽ được Hãy Đầu Tư chỉa sẻ ngay trong bài viết chi tiết dưới đây.
1️⃣ Mua nhà giấy tay là gì?
Đây là chữ viết tắt của giấy tờ viết tay, tức 2 bên giao dịch mua bán nhà đất nhưng không có hợp đồng công chứng nên chỉ tự tay viết và cùng ký kết với nhau. Cũng không có văn bản xác nhận của người có thẩm quyền nên việc mua nhà qua giấy tay không đảm bảo giá trị pháp lý mà phải căn cứ trên niềm tin từ đôi bên.
2️⃣ Vì sao nhiều người chọn mua nhà giấy tay?
Có khá nhiều nguyên do khiến cho người đầu tư bất chấp hiểm nguy để mua nhà, mua đất bằng giấy tờ viết tay. Nhưng chủ yếu các nguyên nhân phổ biến nhất mà Hãy Đầu Tư đã tổng hợp được như sau:
✅ Giá bán rẻ, giao dịch “né” thuế phí.
Các căn nhà giấy tay thường có giá thấp hơn nhiều so với giá thực tế, nhưng phần lớn là những ngôi nhà dính quy hoạch, chưa chuyển mục đích sử dụng đất hay pháp lý không minh bạch… Trường hợp không tìm được đất thổ cư hoặc ở trong khu vực đất bị thu hồi khiến người mua rơi vào tình cảnh tiền mất, nhà không có.
Tuy nhiên, do tham giá thấp, sợ việc làm thủ tục chuyển nhượng phức tạp và muốn “né” một số khoản thuế phí mà nhiều người mua nhà đã đánh liều mua nhà giấy tay mặc dù những giao dịch như vậy ẩn chứa nhiều rủi ro.
✅ Người mua quá tin tưởng vào bên bán
Tin tưởng bên bán là bạn bè, người thân quen nên người mua luôn cho rằng sẽ không diễn ra trường hợp kiện tụng, tranh chấp. Lợi dụng tâm lý trên, kẻ lừa đảo sẽ dụ bạn mua nhà giấy tay khi không có hợp đồng công chứng, chủ yếu là giao dịch miệng và giấy tay với các điều khoản mập mờ.
Đây cũng là một bài học cảnh báo cho tất cả mọi người khi giao dịch mua bán một tài sản có giá trị to lớn như nhà, đất, bất kể quen biết hay không đều phải rõ ràng và sòng phẳng nhằm hạn chế tổn hại về quyền lợi cũng như hoà khí sau này.
✅ Người mua nhẹ dạ, ít kinh nghiệm giao dịch dễ dính bẫy lừa đảo
Vì mù quáng tin theo các lời nói “mật ngọt”, cam kết của môi giới, bên bán nhà mà người mua đã giao dịch nhà, đất qua giấy tờ viết tay. Theo đó, ngay khi người mua đã đặt cọc tiền giữ chỗ và đồng ý thanh toán theo tiến độ thì bên bán/môi giới sẽ liên tiếp đưa ra các lý do xin hoãn hay trục trặc trong thủ tục giấy tờ nhằm tạm xoa dịu người mua.
Cuối cùng, mặc dù đã thanh toán tiền nhưng người mua cũng chỉ có hợp đồng mua bán qua giấy tay và sổ đỏ chưa thể được sang tên vì không đủ giấy tờ pháp lý. Thậm chí, có trường hợp người mua sẽ bị liên luỵ đến pháp lý do thửa đất họ góp tiền mua đang vướng tranh chấp hoặc bị phong toả nhằm đảm bảo thi hành án.
Xem thêm: Đặt cọc mua đất là gì? Cảnh báo những thủ đoạn bị lừa đặt cọc mua nhà đất
3️⃣ Rủi ro mua nhà giấy tay là gì?
Sau đây là 5 rủi ro dễ mắc phải khi mua nhà đất với giấy tờ ghi tắt. Bạn đọc có thể tham khảo nhằm có được kinh nghiệm thực hiện giao dịch.
✅ Không được pháp luật công nhận
Điểm a Khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định cụ thể: Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, vay vốn về quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, ngoại trừ trường hợp giao dịch bất động sản quy định tại điểm b khoản trên.
Điều đó có nghĩa hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực mới có hiệu lực và nếu giao dịch qua giấy viết tay sẽ không có giá trị pháp lý vì quyền lợi của mỗi bên, cụ thể là người mua sẽ không được pháp luật bảo hộ.
✅ Khó xác minh được nguồn gốc nhà
Thấy nhà đất thiếu giấy tờ pháp lý, cụ thể là sổ hồng, sổ đỏ cho nên người bán rất khéo dụ dỗ người mua giao dịch qua giấy tay và sau này sẽ phát sinh khi quá trình thanh toán.
Người mua vì nhẹ dạ, tin tưởng người bán hoặc không muốn bỏ lỡ cơ hội mua bất động sản giá rẻ nên vội vàng xuống tiền mà không hay biết rằng nhà, đất vẫn đang nhập nhằng về mặt pháp lý và không dễ dàng để xác minh quyền sử dụng đất do thiếu những giấy tờ cần thiết. Nhiều trường hợp mua phải ngôi nhà có tranh chấp đã có quyết định cưỡng chế hoặc kê biên.
✅ Bán lại khó khăn
Khoản 2 Điều 129 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định: “Giao dịch dân sự đã được tạo lập bằng văn bản không có quy định buộc phải công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện tối thiểu hai phần ba nghĩa vụ đối với giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc nhiều bên, Toà án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này thì các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực “.
Theo dự thảo, về nguyên tắc sẽ không có trường hợp ngoại lệ pháp luật công nhận việc 2 bên thực hiện sang tên nhà, đất qua giấy tờ viết tay, tuy nhiên phải được Toà án ra quyết định công nhận việc chuyển nhượng, tặng cho tài sản. Trong thực hiện điều này, trên thực tế đòi hỏi khá nhiều chi phí, thủ tục và thời gian. Trong trường hợp kể trên, pháp luật sẽ không công nhận việc sang tên sổ đỏ nếu chỉ có giấy tờ viết tay mà không có hợp đồng công chứng hoàn chỉnh.
Khi ấy, có thể bạn và người bán cũ đã giao dịch mua bán nhà đất qua giấy tay thành công, tuy nhiên đến tương lai nếu bạn muốn bán căn nhà, đất này lại cũng gặp khó bởi những vướng mắc về mặt pháp lý, chưa kể người mua cũng ngại và không dám mạo hiểm giao dịch theo phương thức trên.
✅ Dễ bị lật lọng bán cho người khác giá cao hơn
Giao dịch lòng tin bằng thoả thuận giấy tay thay vì có chữ ký xác nhận của cơ quan chức năng nên quyền lợi của người mua sẽ không được đảm bảo bởi pháp luật. Lợi dụng kẽ hở trên, bên bán có thể trở mặt, chuyển ý không bán tiếp hoặc bán đất cho người mua ngay khi được giá cao hơn. Người mua lúc này rơi vào tình cảnh bỏ tiền đặt cọc nhiều mà nhà, đất không có và cả khi bên bán trả được tiền đã vay thì người mua cũng đã bị “chôn vốn” suốt một thời gian dài.
✅ Không thể thế chấp nhà đất để vay vốn
Khi thế chấp nhà đất vay vốn ngân hàng các bạn cần xác minh được nguồn gốc, quyền sở hữu (sổ đỏ, sổ hồng) cùng với giấy tờ pháp lý của bất động sản đó. Nhưng khi mua nhà giấy tay do người mua hầu như chưa được sang tên sổ đỏ và không có các hồ sơ pháp lý cho nên không đảm bảo điều kiện để thực hiện việc thế chấp vay vốn ngân hàng.
4️⃣ Những lưu ý khi mua nhà đất giấy tay
Qua việc phân tích các rủi ro khi mua nhà đất giấy tay, có thể thấy việc thực hiện giao dịch trên là vô cùng mạo hiểm vì không hề có giá trị pháp lý nên bên mua sẽ là người bị thiệt thòi. Tuy nhiên, nếu có những lý do khiến người mua không muốn mua bất động sản qua hình thức trên, cần phải hết sức chú ý các điều sau đây:
- Đề nghị bên bán giao nộp và lưu giữ các bản công chứng của những thứ giấy tờ liên quan về nhà đất đã mua để sau này nếu nổ ra tranh chấp sẽ có căn cứ đối chất.
- Kiểm tra kỹ giấy tờ gốc và uy tín của bên bán cho dù đó là người quen biết. Bạn chỉ nên tin trên giấy tờ thay vì tin vào các lời hứa hẹn miệng hoặc những giấy viết tay nhưng không có xác nhận chứng thực hay được đảm bảo bởi người có thẩm quyền. Nếu bên bán đã lập gia đình thì muốn đảm bảo bạn nên ký hợp đồng giao dịch có giấy xác nhận của cả vợ lẫn chồng.
- Mời ít nhất 2 người làm chứng cho việc ký hợp đồng, thanh toán tiền và nhận nhà đất. Hợp đồng cho dù là giấy tay cũng phải rất cụ thể và rõ những điều khoản nhằm xác lập quyền lợi, ràng buộc trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi bên.
Xem thêm: Đất quy hoạch 1/5000 là gì? Những ứng dụng trong thực tế
5️⃣ Thủ tục khi mua nhà giấy tay gồm những gì?
Kể từ thời điểm hai bên thoả thuận ký hợp đồng đặt cọc thì hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (có công chứng) bắt đầu có hiệu lực. Vậy thủ tục mua bán nhà đất giấy tờ viết tay sẽ có những gì?
- Bản hợp đồng đã được ký bởi hai bên.
- Mẫu giấy mua bán bất động sản (có công chứng).
- Giấy chuyển nhượng quyền sử dụng đất (có công chứng).
Trong mẫu giấy mua bán bất động sản giấy viết tay (có sẵn) thông thường có một số nội dung chính như:
- Các điều khoản đối với quyền sử dụng đất chuyển nhượng.
- Nội dung liên quan về hợp đồng chuyển nhượng và những phương thức để thanh toán.
- Nội dung giao đất, thủ tục quyền sử dụng đất.
- Nếu có mâu thuẫn hợp đồng – đưa ra cách thức xử lý rõ ràng.
- Cam kết của bên A – bán, và bên B – mua có trong hợp đồng.
- Các thoả thuận bổ sung.
6️⃣ Những thắc mắc khi mua nhà giấy tay
Mua nhà giấy tay làm sổ hồng được không?
Nếu giấy tờ mua nhà bạn và người bán đã ký kết nhưng là bản photo mà chưa được công chứng hoặc chứng thực thì không có giá trị pháp lý. Nếu không có hợp đồng mua nhà ở viết tay đã được công chứng hoặc chứng thực thì bạn không đủ điều kiện để được làm giấy chứng nhận sở hữu nhà ở.
Mua nhà bằng giấy tay bị lật lọng phải làm sao?
Như đã nói ở trên, việc mua nhà đất giấy tay ẩn chứa khá nhiều nguy cơ. Một trong các nguy cơ cao nhất, khiến nhà đầu tư có thể phải trắng tay đó là việc người bán “lật lọng”.
Như trường hợp khi chuyển nhượng đất theo giấy tay, đã có thoả thuận giữa hai bên nhưng không có chứng thực, tức là việc chuyển nhượng sẽ không có hiệu lực. Có nghĩa rằng, khi nhà đất đã được mua, đang ở trong tay của người bán mà chỉ có chứng thực bởi các cơ quan có chức năng, thì không thể nào khẳng định là nó đã được chuyển nhượng.
Lúc này, người bán bắt đầu trở mặt, rồi người mua mới phát hiện mình là đã bị lừa đảo. Lúc này chỉ có thể đòi được lợi ích cho bên mua, ngay kể cả khi có can thiệp của pháp luật.
Mong đòi lại được nhà hay lấy được đất, điều này phải phụ thuộc ở “tấm lòng” của bên bán. Bởi vậy, ngay cả khi đã mua nhà đất giấy tay, người mua cần thiết phải có kinh nghiệm và nắm vững được những quy định cơ bản về luật pháp.
Trên thực tiễn đã có khá nhiều những vụ án dính vào việc mua bán nhà đất trên giấy tay. Vì vậy, bài học đặt ra với nhiều người không có kinh nghiệm mua nhà giấy tay đó là hãy bình tĩnh và hiểu rất kĩ trước khi đưa ra lựa chọn.
Đó nhất là nếu không có kinh nghiệm mua nhà giấy tay, có thể người mua hãy nhờ cậy luật sư hay một số người có trình độ am hiểu sâu sẽ được hỗ trợ và hướng dẫn rõ ràng. Như Vậy sẽ giúp việc mua bán của bạn xảy ra suôn sẻ và bạn có thể nhận nhà giá trị thấp mà không sợ kiện cáo. Đồng thời, bên hỗ trợ cũng cùng bạn trả lời các thắc mắc và tư vấn về một số kinh nghiệm mua nhà vi bằng,…
Mua nhà giấy tay có làm sổ được không?
Diện tích đất gia đình bạn mua từ năm 2006 thì khi làm hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận không phải xuất trình hợp đồng có công chứng hoặc chứng thực. Nghĩa là, gia đình bạn chỉ cần xuất trình giấy tờ mua bán viết tay khi cấp sổ đỏ cho diện tích trên.
Hy vọng bài viết trên của Hãy Đầu Tư đã giúp bạn hiểu rõ ràng về mua nhà giấy tay là như thế nào? Nó có hợp pháp hay là không? Hãy theo dõi chuyên mục bất động sản nhiều hơn để có thêm nhiều kiến thức chất lượng mỗi ngày nhé!
Nội dung đã được tham khảo từ các nguồn:
- batdongsan.com.vn – Giấy Tay Là Gì? Top 5 Rủi Ro Khi Mua Nhà Giấy Tay – 07/02/2023
- batdongsan.com.vn – 6 Kinh Nghiệm Mua Nhà Giấy Tay An Toàn, Đúng Pháp Luật – 07/02/2023