Mua bán nhà ở xã hội đang là loại hình bất động sản được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Hãy Đầu Tư sẽ chia sẻ về khái niệm, đối tượng được mua nhà ở xã hội là ai? Cùng tìm hiểu ngay nhé!
1️⃣ Nhà ở xã hội là gì?
Nhà ở xã hội (NƠXH) là một dạng nhà ở được cơ quan nhà nước (hay cơ quan trung ương, địa phương) quản lý và là chủ sở hữu. Ngoài ra, những tổ chức phi lợi nhuận có thể xây dựng nhà ở kiểu này để cung cấp cho những đối tượng ưu tiên trong xã hội gồm công chức nhà nước chưa có nhà cửa ổn định, người có thu nhập chưa cao,…
Những căn nhà này có giá rất rẻ hoặc cho thuê với mức giá hợp lý hơn so với giá thị trường. Ở nước ta, NƠXH cũng do Nhà Nước hay các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng cho những đối tượng có quy định ở trong luật thuê nhà ở hoặc thuê mua (nghĩa là nhà thuê sau một thời gian quy định thì được mua và được công nhận là chủ sở hữu cho căn nhà đó). Điều này được quy định theo luật Nhà nước và đây là điều có ý nghĩa chính sách xã hội.
Tùy vào nhu cầu thuê hay thuê mua của những đối tượng sinh sống ở trên khu vực này thì sẽ có số lượng hay quy mô nhà ở mỗi vùng khác nhau. Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng bởi điều kiện kinh tế xã hội của mỗi địa phương. Nhà ở xã hội Việt Nam được Ủy ban nhân dân tỉnh cấp và có trách nhiệm phê duyệt, công bố kế hoạch xây dựng hay cân đối mức độ vốn đầu tư.
Vốn phát triển cho loại hình nhà ở này hình thành từ tiền cho thuê, tiền mua bán nhà ở thuộc quyền sở hữu của Nhà nước ở trên địa bàn. Thông thường là trích từ 30% tới 50% số tiền sử dụng đất của những dự án về phát triển nhà đất thương mại hoặc các dự án đô thị mới ở trên địa bàn.
Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định và xem xét để dùng ngân sách địa phương hoặc huy động vốn hợp pháp khác theo những quy định của nhà nước. Ngoài ra còn có tiền tự nguyện quyên góp của những tổ chức hay các cá nhân trong và ngoài nước.
Theo pháp luật nước ta quy định, NƠXH ở đô thị xây dựng và thiết kế theo kiểu chung cư và đảm bảo những tiêu chuẩn của pháp luật đặt ra. Khu nhà ở cần có số tằng theo quy định và những chú ý sau đây:
- Xây dựng ở những khu đô thị đặc biệt không có quy định số tầng hay không giới hạn số tầng.
- Ở những khu đô thị loại 1, 2, 3, 4 và 5 thì là nhà không được quá 6 tầng lầu.
- Cần đảm bảo nhiều tiêu chuẩn hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật theo những quy định ở từng các loại đô thị.
- Mỗi căn hộ có diện tích không được quá 60m2 sàn. Nhà được hoàn thiện dựa theo cấp và hạng nhà ở nhưng sẽ không được thấp hơn 30m2 ở bề mặt sàn.
Tham khảo: Condotel là gì? Những vấn đề pháp lý về căn hộ condotel
2️⃣ Đối tượng được ở nhà ở xã hội
Với người dân Việt Nam, nhà ở mang ý nghĩa xã hội đã được quy định đối tượng sinh sống ở trong Luật Nhà ở bao gồm: các cán bộ, viên chức, công chức, sĩ quan và quân nhân chuyên nghiệp đã và đang thuộc lực lượng vũ trang nhân dân đang hưởng lương từ các ngân sách nhà nước.
Ngoài ra, đối tượng còn có những công nhân làm việc ở những khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu chế xuất. Những đối tượng này còn khá khó khăn về nhà ở, khi mua hoặc thuê nhà thì cần thỏa những điều kiện như sau:
- Chưa có nhà ở hoặc chưa thuê mua nhà thuộc Nhà nước sở hữu.
- Đã là chủ sở hữu nhà ở nhưng nhà ở có diện tích bình quân đầu người của những thành viên trong gia đình dưới 8m2 sàn/người.
- Có nhà ở tạm nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát.
- Thu nhập khi giảm trừ chi phí gia cảnh phải dưới 9 triệu đồng.
- Thu nhập bình quân hằng tháng của gia đình không quá 5 lần tổng số tiền thuê NƠXH trả hằng tháng (với nhà diện tích lớn nhất là 60m2 sàn). Nhà này thấp hơn 4 lần tiền thuê phải trả hằng tháng (với nhà có diện tích tối thiểu 30m2). Mức này được tính theo ủy ban nhân dân tỉnh quy định.
Thứ tự ưu tiên của NƠXH như sau:
- Người mới lập gia đình, chưa có nhà ở và diện tích nhà ở có mức bình quân thấp.
- Những đối tượng có lương theo ngân sách nhà nước, công nhân tay nghề có bậc 5 trở lên, cán bộ trẻ tuổi tốt nghiệp đại học trở lên chưa được nhà nước hỗ trợ nhà ở bằng bất cứ hình thức nào.
- Là cán bộ hay viên chức theo diện hưởng chính sách của dạng nhà ở công vụ nhưng đã trả lại nhà cho nhà nước (Nếu họ có nhu cầu thuê mua hay thuê NƠXH).
Hiện nay, ở nước ta vẫn có NƠXH cho những người dân có thu nhập thấp. Các dự án NƠXH đều do Bộ Xây Dựng đưa ra và được chính phủ cho phép thi hành trong thời gian sắp tới. Những dự án này cũng nằm trong khuôn khổ các chương trình kích cầu của nhà nước.
Tham khảo: Sàn giao dịch bất động sản là gì? Tiêu chí của sàn uy tín
3️⃣ Thực trạng nhà ở xã hội hiện nay
NƠXH là một trong những giải pháp cực tốt giải quyết tình trạng nhà ở cho những người chưa có khả năng sở hữu một căn nhà cho riêng mình. Tuy nhiên, số lượng NƠXH vẫn còn khá hiếm. Báo cáo của Sở xây dựng TP.HCM cho biết trong giai đoạn 2016-2020 thành phố có 19 dự án NƠXH và số lượng lên tới 15.000 căn hộ. Những dự án này sau khi được xây dựng xong sẽ cho thuê mua thay vì cho thuê.
Cùng với đó, khảo sát từ Ban quản lý khu chế xuất và công nghiệp TPHCM cho biết có 80% người lao động, công nhân ở những đơn vị này cần được thuê nhà thay vì mua nhà. Vì vậy, nhu cầu thuê NƠXH ngày càng tăng trong khi số lượng khá hiếm hoi.
NƠXH giúp tiết kiệm nhiều chi phí, ví dụ bạn thuê căn nhà trong vòng 49 năm và có tổng giá trị chưa tới 500 triệu đồng. Căn nhà có 1 phòng ngủ, nhà vệ sinh, bếp, phòng khách,… Bạn có thể trả trước 100 triệu đồng ngay khi ký hợp đồng, Tổng số tiền còn lại sẽ góp mỗi tháng 6 triệu đồng trong vòng 8 năm và sẽ được ở tới 49 năm.
Tùy vào địa điểm và tiện nghi giá NƠXH có thể khác nhau nhưng không quá đắt đỏ.
4️⃣ Rủi ro khi mua bán nhà ở xã hội
Theo quy định khi mua nhà ở xã hội trong vòng 5 năm đầu tiên thì mọi giao dịch tiếp theo sẽ bị vô hiệu hóa về mặt pháp lý. Người mua nhà trong 5 năm đầu tiên bị cấm giao dịch chuyển nhượng, mua bán căn hộ. Mục đích là để đảm bảo loại hình nhà ở này phục vụ cho đúng đối tượng là người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, việc rao bán nhà ở xã hội hiện nay đang rất nhộn nhịp.
Ví dụ nhà ở xã hội Hà Nội, quận Bắc Từ Liêm mới được bàn giao khoảng hơn 1 năm và được xét duyệt là 14 – 15 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ở trên các trang mua bán nhà đất thường được rao bán với mức giá 25 triệu đồng/m2. Đồng nghĩa người bán nhà có thể lời tới 10 triệu đồng/m2.
Nhưng nếu như chưa đủ 5 năm thì việc mua bán không được tính là hợp pháp. Người mua nhầm sẽ không được sang tên sổ đỏ, chỉ có hợp đồng chuyển nhượng của người bán mà thôi. Hiện nay, có khá nhiều trường hợp mua nhà ở xã hội nhưng không sử dụng và có nhiều hành vi dùng không đúng mục địch bị cơ quan nhà nước phát hiện.
Một số hành động như cải tạo và đập thông 2 căn hộ để tăng diện tích, cho ở thuê, cho ở nhờ. Một số dự án có hàng trăm căn hộ đã được mua nhưng không có người ở lại. Vì vậy, đại diện cơ quan chức năng đã có nhiều cảnh báo những vi phạm nếu như bị phát hiện sẽ bị tịch thu căn hộ và chủ hộ chịu trách nhiệm trước pháp luật.
5️⃣ Những câu hỏi về NƠXH
Trên đây, Hãy Đầu Tư vừa chia sẻ những thông tin về NƠXH. Hãy theo dõi chuyên mục Bất Động Sản sẽ có rất nhiều bài viết được chia sẻ trong thời gian sắp tới.
✅ Nhà ở xã hội giá báo nhiêu?
Hiện nay giá nhà ở xã hội hiện nay ở mức từ 15 triệu đồng/m2 trở lên. Một số khu vực có thể lên tới 21-25 triệu đồng/m2 hoặc nhiều hơn tùy địa điểm và tiện ích xung quanh.
✅ Có nên mua nhà ở xã hội không?
Nhà ở xã hội có mức giá thấp hơn các căn hộ thương mại bình thường. Vì vậy, nhà ở này sẽ giúp mọi người dễ dàng sở hữu căn nhà của riêng mình mà không cần đi thuê.
✅ NƠXH có được thế chấp không?
Theo như khoản 4 và 5 điều số 19 của nghị định 100/2015/NĐ-CP có quy định về NƠXH. Người mua hay thuê nhà không được thế chấp trừ trường hợp thế chấp với ngân hàng để thuê mua chính căn nhà này). NƠXH cũng không được chuyển nhượng dưới mọi hình thức nếu dưới 5 năm kể từ khi trả hết tiền mua nhà.
Người mua chỉ dươc phép bán lại, thế chấp lại hay cho thuê sau khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà cùng tài sản gắn liền mà quy định của pháp luật đã quy định.
Bài viết có sự tham khảo từ:
- vi.wikipedia.org – Nhà ở xã hội – 12/09/2022
- plo.vn – Nhà ở xã hội cho thuê: Cực tốt nhưng quá hiếm – 12/09/2022
- vietnamnet.vn – Rủi ro mua bán nhà ở xã hội khi chưa hết 5 năm – 12/09/2022