Đầu tư trái phiếu cũng là một hình thức được nhiều người chơi chứng khoán quan tâm. Hãy Đầu Tư sẽ giải đáp thêm nhiều thông tin thú vị và cách đầu tư trái phiếu cực kỳ hữu ích trong bài viết này.
1️⃣ Trái phiếu là gì?
Trái phiếu cũng là một loại hình chứng khoán nhằm chứng nhận nợ của nơi phát hành cho người sở hữu trái phiếu bằng một số tiền cụ thể (có nghĩa là mệnh giá trái phiếu). Trái phiếu có thời gian xác định và có lợi tích theo quy định. Nơi phát hành có thể là doanh nghiệp, công ty thường được gọi chung là trái phiếu doanh nghiệp.
Nếu như loại chứng khoán này được phát hành bởi tổ chức chính quyền chẳng hạn Kho bạc Nhà nước thì sẽ gọi là trái phiếu kho bạc. Còn được phát hành bởi chính phủ thì gọi là trái phiếu chính phủ hay công trái. Đơn vị đã phát hành trái phiếu phải trả lại khoản lợi cho những ai sở hữu trái phiếu. Khi tới thời điểm đáo hạn thì phải hoàn trả khoản tiền đã vay.
Các nguồn thu nhập của trái phiếu được gọi là lợi tức và tiền lãi này sẽ được trả cố định theo kỳ cho những ai nắm giữ trái phiếu. Nó cũng không phụ thuộc tình hình kinh doanh của nơi phát hành. Vì trái phiếu là nợ nên công ty khi bị giải thể hay phá sản thì những ai có trái phiếu sẽ được thanh toán tiền trước những cổ đông nắm cổ phiếu.
Tuy nhiên, điểm khác biệt chính là trái chủ sẽ không thể tham gia vào những hoạt động của công ty. Hiện nay có rất nhiều loại trái phiếu khác nhau tùy theo đơn vị phát hành, hình thức thanh toán, tính chất của trái phiếu,…
Xem thêm: EPS là gì? Định giá cổ phiếu bằng chỉ số EPS
✅ Đặc trưng của trái phiếu
- Mệnh giá của trái phiếu còn có tên gọi khác là giá trị danh nghĩa sẽ ghi trên trái phiếu. Thông tin này chính là số vốn gốc. Nó dùng để căn cư vào số lợi tức trên số tiền vay mà người phát hành sẽ phải trả.
- Thời hạn trái phiếu chính là thời gian từ ngày phát hành đến ngày chủ phát hành hoàn trả vốn lần cuối. Mỗi loại trái phiếu sẽ có những thời khạn khác nhau từ 1 tới 5 năm. Với những trái phiếu dài hạn sẽ có thời hạn từ 5 năm trở lên.
- Lãi suất danh nghĩa: chính là lãi trái phiếu hay được ghi trên trái phiếu hau người phát hành sẽ công bố được gọi là lãi suất danh nghĩa. Mức lãi suất này sẽ xác định dựa theo tỷ lệ phẩn trăm so với giá trị của trái phiếu để xác định lợi tức trái phiếu.
- Giá phát hành: chính là giá của trái phiếu khi bán ra khi phát hành. Giá phát hành cũng được xác định theo tỷ lệ phần trăm của mệnh giá. Tùy vào tình hình thị trường thì người phát hành có thể xác định giá theo một cách thích hợp. Có 3 trường hợp để phân biệt là giá phát hành dưới mệnh giá (gọi là giá chiết khấu), giá phát hành bằng mệnh giá, giá phát hành trên mệnh giá (giá gia tăng).
- Kỳ trả lãi là thời gian người phát hành tiến hành trả lãi cho những ai đang nắm giữ trái phiếu. Lãi suất của trái phiếu sẽ xác định theo năm nhưng thanh toán trả lãi suất trái phiếu sẽ thường theo mỗi năm hay 2 năm 1 lần.
- Mặc dù trái phiếu có được bán với giá nào thì lợi tức luôn sẽ được xác định theo mệnh giá của trái phiếu. Khi đáo hạn, những ai có trái phiếu sẽ được thanh toán theo mệnh giá của trái phiếu.
✅ Đặc điểm của trái phiếu
Khi đầu tư vào hình thức này, bạn cần lưu ý những đặc điểm cơ bản gồm:
- Người hay đơn vị phát hành trái phiếu không phải chỉ có công ty, doanh nghiệp mà còn có chính quyền địa phương, chính phủ trung ương.
- Khoản thu nhập của trái phiếu là tiền lãi nên thu cố định không bị phụ thuộc vào các kết quả sản xuất hay kinh doanh của đơn vị, tổ chức đó.
- Trái chủ là người mua trái phiếu cho đơn vị chủ phát hành vay nợ nên có nghĩa họ là chủ nợ của chủ phát hành trái phiếu. Còn người mua cổ phiếu là người chủ sở hữu của công cty.
- Đây là chứng khoán nợ nên nếu như công ty giải thể hay phá sản thì công ty hay tổ chức đó phải trả hết nợ cho những ai mua trái phiếu trước sau đó mới tới cổ đông.
2️⃣ Phân loại trái phiếu
Thị trường trái phiếu cũng đa dạng và hấp dẫn nên cần phân biệt rõ ràng cho những nhà đầu tư để bạn có thể tham gia dễ dàng hơn. Sau đây là từng loại trái phiếu và những đặc điểm chi tiết nhé!
✅ Theo lợi tức trái phiếu
Phân loại theo lợi tức thì trái phiếu có những dạng sau đây:
- Lãi suất cố định: là trái phiếu mà lợi tức sẽ được công nhận theo tỷ lệ phần trăm đã cố định và tính theo mệnh giá.
- Lãi suất biến đổi: là lợi tức sẽ được trả ở những kỳ khác nhau và sẽ được tính toán theo mức lãi suất có biến đổi theo lãi suất tham chiếu.
- Lãi suất bằng 0: là loại trái phiếu người mua không có nhận lãi nhưng sẽ được mua thấp hơn mệnh giá và hoàn trả lại theo mệnh giá trái phiếu đó khi nào đáo hạn.
✅ Theo đơn vị phát hành
Một số người khác sẽ phát hành trái phiếu dựa trên đơn vị người phát hành:
- Trái phiếu doanh nghiệp: là do công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hay doanh nghiệp nhà nước phát hành nhằm tăng vốn hoạt động. Loại trái phiếu này có nhiều loại khác nhau và khá đa dạng.
- Trái phiếu chính phủ: trái phiếu sẽ đáp ứng nhu cầu chi tiêu của chính phủ và do họ phát hành nhằm quy động được nguồn tiền nhàn rỗi trpng nhân dân, các tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế. Đây là nhà phát hành trái phiếu uy tín trên thị trường nên sẽ có ít rủi ro nhất nếu nhà đầu tư tham gia.
- Trái phiếu ngân hàng: ngoài ngân hàng còn có trái phiếu của các tổ chức tài chính để tăng thêm nguồn vốn hoạt động.
✅ Theo đảm bảo thanh toán của nhà phát hành
Trái phiếu bảo đảm chính là trái phiếu mà người phát hành sẽ dùng một tài sản có giá trị làm vật đảm bảo khi phát hành. Nếu như họ mất khả năng thanh toán thì trái chủ sẽ có quyền thu lại và bán đi tài sản đó để thu hồi tiền người phát hành đang nợ. Ngoài ra, loại trái phiếu này còn chia thành 3 loại nhỏ là:
- Trái phiếu đảm bảo bằng số lượng chứng khoán ký quỹ chính là loại trái phiếu đã được đảm bảo bằng cách người phát hành ký quỹ số chứng khoán chuyển nhượng sở hữu để làm tài sản đảm bảo.
- Trái phiếu cầm cố tài sản chính là loại trái phiếu được bảo đảm bằng cách người phát hành cầm bất động sản nhầm đảm bảo thanh toán toán cho các chủ nợ. Giá trị tài sản bị cầm cố phải lớn hơn tổng mệnh giá trái phiếu đang được phát hành.
- Trái phiếu không được bảo đảm sẽ là trái phiếu không có bất cứ tài sản nào đảm bảo.
✅ Theo hình thức trái phiếu
- Trái phiếu ghi danh: chính là loại trái phiếu có ghi tên của người mua ở trong giấy tờ, sổ sách của đơn vị phát hành.
- Trái phiếu vô danh: trái phiếu này không có ghi tên của những người mua trong sổ sách của doanh nghiệp phát hành.
✅ Theo tính chất trái phiếu
Theo tính chất trái phiếu thì có thể chia thành 3 loại như sau:
- Trái phiếu mua được cổ phiếu: chính là trái phiếu kèm theo phiếu cho phép trái chủ mua một số lượng cổ phiếu nhất định của công ty.
- Trái phiếu chuyển đổi: là loại trái phiếu của công ty cổ phần và trái chủ có thể chuyển sang cổ phiếu của công ty đó. Nó sẽ được quy định cụ thể về thời gian hay tỷ lệ mua trái phiếu.
- Trái phiếu mua lại: là loại có thể mua lại cho phép nhà phát hành sẽ được quyền mua lại toàn bộ hay một phần trái phiếu khi đến hạn thanh toán.
Xem thêm: S&P 500 là gì? Chỉ số S&P 500 đầu tư như thế nào?
3️⃣ So sánh cổ phiểu và trái phiếu
Ngày nay, trên thị trường chứng khoán có 2 hình thức chủ yếu chính là cổ phiếu và trái phiếu. Mặc dù vậy, vẫn còn rất nhiều người bị nhầm lẫn giữa 2 hình thức này. Vì thế, Hãy Đầu Tư sẽ chia sẻ những thông tin phân biệt như sau:
Các đặc điểm | Trái phiếu | Cổ phiếu |
Nhà phát hành | Doanh nghiệp, Chính phủ, Ngân hàng | Công ty cổ phần |
Quyền lợi khi sở hữu |
|
|
Thứ tự thanh toán ưu tiên | Trái phiếu thanh toán trước cổ phiếu | Vốn được góp của cổ đông phải được thanh toán sau cùng khi đã thanh toán hết các nghĩa vụ khác của doanh nghiệp |
Thời hạn sở hữu | Có thời hạn được ghi trong trái phiếu | Không có thời gian xác định |
Hy vọng với những thông tin mà Hãy Đầu Tư chia sẻ có thể giúp bạn hiểu hơn về trái phiếu là gì. Đây là một hình thức cực kỳ an toan cho người nào muốn đầu tư và sử dụng số tiền nhàn rỗi của mình.
Nguồn tham khảo:
- vnexpress.net – Trái phiếu là gì? – 14/09/2022
- vi.wikipedia.org – Trái phiếu – 14/09/2022