Cổ phiếu ESOP là gì? Có nên đầu tư cổ phiếu ESOP hay không? Hãy Đầu Tư sẽ giải đáp nhanh qua bài viết dưới đây.
1️⃣ Cổ phiếu ESOP là gì?
Cổ phiếu ESOP (tiếng Anh là: Employee Stock Ownership Plan) đây là kế hoạch phát triển cổ phiếu dành cho những người lao động trong công ty. Cổ phiếu này thường được phát hành với giá khá rẻ và kèm một số điều kiện nhất định.
Ví dụ như ngân hàng Techcombank phát hành hơn 6 triệu cổ phiếu thì trong đó sẽ có tới 705.367 cổ phiếu dành cho người lao động nước ngoài, hơn 5,3 triệu cổ phiếu thuộc người lao động Việt Nam.
Ngoài ra, tỷ lệ cổ phiếu phát hành/tổng cổ phiếu hiện đang lưu hành trên thị trường là 0,1714%, mức giá 10.000 đồng/cp. Các cổ phiếu ESOP thường bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 1 năm.
Tại Việt Nam hiện đang có nhiều công ty phát hành cổ phiếu cho người lao động như FPT, Thế giới di động mã MWG, Công ty cổ phần chứng khoán SSI mã SSI.
2️⃣ Mục đích khi phát hành
ESOP thường được phát hành cho đối tượng cụ thể như nhân viên lâu năm, người có nhiều cống hiến cho công ty. Người có mục tiêu phát hành loại cổ phiếu này phải tạo ra sự gắn kết giữa người lao động và doanh nghiệp.
Chính sách cho phép người làm việc sở hữu một phần nào đó tài sản của công ty để thể hiện trách nhiệm cũng như sự gắn bó trong công việc của mình.
ESOP có thể được xem là giải pháp thay thế cho những món quà hiện vật, tiền mặt. Người lao động khi giữ cổ phiếu này sẽ được hưởng những lợi ích mà hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, lợi nhuận từ giá cổ phiếu, nhận cổ tức,…
Xem thêm: Cổ phiếu Blue chip là gì? Đặc điểm và đánh giá đầu tư
3️⃣ Điều kiện phát hành cổ phiếu ESOP
Hiện nay, không phải đơn vị hay doanh nghiệp nào cũng có đủ điều kiện để phát hành cồ phiếu ESOP. Các công ty muốn phát hành phải có đủ các điều kiện và tiêu chí nằm trong điều 35-36-37 của tư số 162/2015/TT-BTC.
✅ Điều kiện phát hành
- Đơn vị muốn phát hành cổ phiếu phải là doanh nghiệp đại chúng và có kế hoạch để phát triển cổ phiếu ESOP và đại hội đồng cổ đông đã thông qua.
- Số cổ phiếu ESOP đã phát hành trong 1 năm không quá 5% tổng cổ phần mà đang được lưu hành của công ty đó.
- Cần đáp ứng được những điều kiện về nguồn vốn theo các báo cáo tài chính đã kiểm toán từ những nguồn khác nhau như thặng dư vốn, lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối, quỹ đầu tư và phát triển,…
- Cần có những quy định rõ ràng về các tiêu chuẩn của nhân viên nào được nhận cổ phiếu thưởng. Nó có thể được xác định bằng các nguyên tắc như lương cổ phiếu chia cho người lao động ở trong danh sách và thời gian phân phối, xác định giá bán,…
✅ Quy định về vốn
- Doanh nghiệp đại chúng là doanh nghiệp hay công ty mẹ phát hành ra cổ phiếu ESOP, nguồn vốn này dựa vào các con số ở trên báo cáo tài chính từ công ty mẹ. Nguồn vốn phát hành thông qua cổ phiếu, không được vượt quá lợi nhuận sau thuế khi chưa phân phối.
- Công ty với vốn đầu tư thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, theo các báo cáo tài chính hợp nhất. Nhưng nguồn vốn đầu tư lại cao hơn lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối theo các báo cáo từ công ty mẹ thì lúc này công ty chỉ được dùng nguồn vốn từ lợi nhuận sau thuế khi đã có chuyển từ những chi nhánh khác vể công ty mẹ.
- Đơn vị phát hành cổ phiếu esop cũng phải đảm bảo: Tổng trị giá nguồn vốn ở trên không được bé hơn tổng giá trị vốn đầu tưđã tăng thêm, theo phương án đã được các cổ đông của đại hội đồng phê duyệt.
Xem thêm: Nến búa là gì? Nến búa ngược là gì?
4️⃣ Lợi ích của cổ phiếu ESOP
Hiện nay, cổ phiếu ESOP chính là giải pháp được rất nhiều doanh nghiệp lớn lựa chọn. Những lợi ích khi phát hành cổ phiếu chính là:
✅ Đối với nhân viên của công ty
Những người lao động khi có trong danh sách nhận cổ phiếu thưởng thường đáp ứng được các điều kiện mà doanh nghiệp đã đặt ra. Lợi ích cụ thể như sau:
- Nhân viên làm việc có thành tích, năng lực và được doanh nghiệp coi trọng những đóng góp cho công ty. Đây cũng là phương pháp khẳng định vị trí của nhân viên đó trong doanh nghiệp.
- Nhân viên thuận lợi nhận được những giá trị dài hạn từ giá trị cổ phiếu của công ty và có tăng trưởng để mang đến cổ tức bền vững cho những người lao động. Đây là giải pháp tạo thu nhập tự động cho nhân viên nhưng không mất nhiều công sức.
✅ Đối với doanh nghiệp
Với các doanh nghiệp thì phát hành cổ phiếu cũng mang lại rất nhiều lợi ích như:
- Giữ lại người lao động có năng lực, thành tích cao và cống hiến nhiều cho công ty. Đây là một phương cần thực hiện ngay để đảm bảo tốt cho bộ máy vận hành ổn định và phát triển bền vững hơn.
- Các doanh nghiệp không sử dụng tiền mặt trực tiếp nhằm tăng trưởng cho thành tích của các nhân viên mà còn thông quá đó có thể có lợi nhuận lâu dài cho công ty. Từ đó, doanh nghiệp này có thể giữ được một số tiền lớn trở thành vốn quay vòng, tái phục vụ đầu tư và mở rộng thị trường.
5️⃣ Nhà đầu tư ảnh hưởng thế nào khi phát hành cổ phiếu ESOP?
Khi phát hành cổ phiếu này thì có một số ảnh hưởng xấu có thể làm mối quan hệ giữa các nhà đầu tư, cổ đông đang nắm giữ cổ phiếu trở nên căng thẳng. Chi tiết như:
- Những cổ đông bị giảm thu nhập trên mỗi cổ phiếu nếu như tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp đó không theo kịp tốc độ pha loãng của cổ phiếu.
- Khi hết điều kiện phong tỏa thì có lượng lớn cổ phiếu bị đẩy ra thị trường. Nó có thể ảnh hưởng tiêu cực cho diễn biến giá cổ phiếu đang có của doanh nghiệp đó.
Vì vậy, ESOP chỉ giảm thiểu rủi ro nếu như nó đảm bảo 2 yếu tố là:
- Việc phát hành cổ phiếu này đi kèm theo việc doanh nghiệp ngày càng phát triển và tăng trưởng.
- Phù hợp với các điều kiện và chính sách của công ty lẫn pháp lý.
Ví dụ vào năm 2021 MWG cũng có kế hoạch phát hành cổ phiếu ESOP cho những người điều hành và lãnh đạo chủ chốt. Tỷ lệ tối đa của họ là 3% số cổ phiểu đang có lưu hành trên thị trường. Tuy nhiên, nó không được phép vượt quá 21,5 triệu đơn vị, Giá phát hành của mỗi cổ phiếu này là 10.000 đồng.
Thực tế thông qua những năm gần đây, chiến lượt phát hành cổ phiếu ESOP của Thế Giới Di Động khá hiệu quả và công ty có tình hình kinh doanh ổn định, lợi nhuận cao. Vì thế các cổ đông sở hữu mã MWG không quá lo ngại về việc công ty này phát hành cổ phiểu hằng năm.
6️⃣ Có nên mua cổ phiếu ESOP không?
Những loại cổ phiếu này thường được các doanh nghiệp đại chúng phát hành ra và nó có giá trị tương đương như cổ phiếu đang hiện hành. Tuy nhiên, nhà đầu tư thường sẽ băng khoăn là có nên mua hay nhận cổ phiếu ESOP hay không? Hãy Đầu Tư sẽ giải đáp câu hỏi này như sau:
Với những đặc điểm như trên thì cổ phiếu ESOP chỉ do các công ty phát hành cho những nhân viên trong công ty đủ tiêu chuẩn mua. Họ sẽ được mua với mức giá cực kỳ ưu đãi.
Tùy vào điều kiện của những doanh nghiệp thì các cổ phiếu sẽ được chia thành dạng hạn chế hay tự do chuyển nhượng. Với những nhà đầu tư không phải thành viên của doanh nghiệp thì loại cổ phiểu này không lý tưởng để lựa chọn. Theo những quy định của các công ty phát hành thì cổ phiếu ESOP cũng không được bán ra bên ngoài mà chỉ trong nội bộ doanh nghiệp.
Bài viết được tham khảo từ nguồn:
- pinetree.vn – Cổ phiếu ESOP là gì – Những điều nhà đầu tư cần biết – 09/12/2022
- finhay.com.vn – Cổ phiếu ESOP là gì? Có nên mua cổ phiếu ESOP hay không? – 09/12/2022