DAO là gì? DAO có ảnh hưởng gì tới thị trường Crypto? Hãy Đầu Tư sẽ chia sẻ những kiến thức và tiềm năng của tổ chức phi tập trung này.
1️⃣ DAO là gì?
DAO là gì cần phải được giải đáp cho những nhà đầu tư Crypto. DAO có tên tiếng anh đầy đủ là Decentralized Autonomous Organization. Nó chính là tổ chức tự trị phi tập trung và có thể hoạt động độc lập không cần can thiệp của con người. Khác với những tổ chức truyền thống như Google, Facebook sẽ có những bộ quy tắc đã được mã hóa bằng code.
Trên thực tế DAO là chủ đề khá rộng nó áp dụng trong các blockchain, trong các giao thức DeFi sẽ áp dụng những model quản trị on-chain. Ngay cả các nhóm đang áp dụng các cơ chế đề xuất và biểu quyết on-chain ở những lĩnh vực khác đều có thể áp dụng.
Ngoài ra, DAO còn có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực
Nhưng điểm chung của những thành viên DAO chính là dễ dàng tiếp cận và kiểm chứng những hành động, đề xuất trong những tổ chức. Ngoài ra, vẫn có quyền tham gia vào các quyết định của DAO.
Xem thêm: DCA Coin là gì? Áp dụng đầu tư DCA Crypto thế nào
2️⃣ Bối cảnh ra đời của DAO
Từ lâu, DAO cũng có xu hướng phát triển theo cùng với blockchain và có tính decentralized. Nhưng ngày nay, DAO đang thu hút nhiều sự chú ý tới từ các nguyên nhân như sau: ngày càng nhận được nhiều sự chú ý mà nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố như:
- Việc decentralized có sức nặng càng lớn: Những tổ chức tài chính theo dạng truyền thống hay chính phủ đang có nhiều biện pháp kiểm soát người dùng. Ông lớn trong những lĩnh vực có nhiều quyền lực sẽ có những hành động chẳng hạn như lạm dùng sức mạnh của mình. Vì vậy, thôi thúc người dùng thoát khỏi những tổ chức hạn chế để lấy quyền lợi cho bản thân.
- Crypto thu hút nhiều giá trị: Hiện nay từ DeFi đến NFT trong cả những lĩnh vực âm nhạc, giải trí,.. chứ không chỉ Crypto đang có tốc độ tăng trưởng nhanh và thu hút nhiều người tham gia. Để dễ dàng quản lý và phát triển, các DAO được tạo ra nhờ nhiều bên bổ trợ cho nhau bởi vốn, quan hệ, kinh nghiệm hay nhiều yếu tố khác.
Chẳng hạn, những ví dụ điển hình về DAO như The LAO, MetaCartel DAO, Yield Guild Game,… đã tập trung với nhau để tạo ra những quỹ đầu tư, những dự án Crypto. Những ưu điểm của DAO ngày càng rõ ràng giúp cho người tham gia có quyền quyết định với những gì mình trước đây mình không làm được.
Trước đây những tổ chức có các kế hoạch và thông báo được quyết định bởi người đứng đầu nhưng giờ đây các thành viên có thể biết được nhanh chóng và tham gia biểu quyết. Hành động sẽ được thực hiện theo kết quả mong muốn của số đông. Những thành viên trong tổ chức cũng không cần quen biết hay tin tưởng lẫn nhau vì mọi thứ đều được on chain ghi lại và mở ra rất nhiều tiềm năng hợp tác.
Bối cảnh ra đời
Với mảng áp dụng vào game theory thì người tham gia nắm giữ 1 phần của DAO. Họ sẽ chọn những lựa chọn khác nhau giúp phát triển DAO. Ngoài ra, những đề xuất này cũng cần phải cân nhắc nhằm tạo ra ích lợi cho số đông người tham gia.
3️⃣ Những loại hình DAO phổ biến
Mặc dù DAO đang được phát triển trong rất nhiều lĩnh vực nhưng khi phân loại chúng có 2 loại hình chính và phổ biến là:
✅ Token-Based DAO
Giống như tên gọi, token sẽ có vai trò rất quan trọng để vận hành DAO và nó cũng là loại phổ biến nhất. Nguyên nhân là token là mạch máu của Crypto. Một số ví dụ chi tiết là:
- Các blockchain như Ethereum, Bitcoin: tính bảo mật rất cao nhờ Miner đảm bảo cho mạng lưới để đổi lại được phần thưởng token.
- Những protocol ví dụ như Uniswap, Maker DAO, Sushiswap…: thì các token holders sẽ có quyền được biểu quyết cho những quyết định của protocol.
Ngoài ra, ưu điểm của Token-Based DAO chính là khả năng mở rộng (scale) tốt vì bất kỳ ai cũng có thể có token. Nhưng lại rất khó khăn khi tận dụng những nguồn lực và đi tới thống nhất chung.
✅ Organization (Shared-based DAO)
Đây là loại hình đại diện cho một tổ chức hy một nhóm có cùng mục tiêu ở trong một lĩnh vực nào đó. Chẳng hạn các Ventures DAO sẽ tập trung vào đầu tư còn những thành viên dùng để shares (cổ phần) và biểu quyết hoạt động cho nhóm đó.
Ví dụ như trong tổ chức The LAO có một VC DAO thì những người góp vốn nhận được tỷ lệ shares tương đương số vốn đã góp và có quyền voting hay proposal về dự án. Từ đó, các thành viên khác của tổ chức này có thể biểu quyết rằng có nên đầu tư hay không?
Điểm khác biệt với Token-based DAO vì ai cũng có thể tiếp cận token và tham gia DAO. Ngoài ra, Shared-based DAO cũng thường được permissioned và cũng yêu cầu những ai tham gia có thể đáp ứng được điều kiện nào đó. Mẫu này có ưu điểm rất dễ dàng quản lý giúp những nguồn lực tập trung nhưng khó để scale.
Mô hình hoạt động
Chú ý: Những DAO ở trong cùng lĩnh vực đều có thể sử dụng những model khác nhau. Chẳng hạn lĩnh vực The DAO, Ventures DAO,… đã sử dụng Shared-Based model. Tuy nhiên những bên khác như Yield Guild Games cũng cáo thể áp dụng được model token-based cùng với YGG token.
Tham khảo: White Paper là gì? Hướng dẫn cách đọc để chọn Crypto đầu tư
4️⃣ Đánh giá ưu nhược điểm của DAO là gì ?
Để giúp nhà đầu tư hiểu rõ ràng hơn thì Hãy Đầu Tư sẽ chia sẻ những ưu nhược điểm chi tiết về DAO như sau:
✅ Ưu điểm
Hiện nay, các ứng dụng blockchain giúp những tổ chức có thể tạo ra môi trường công tác ngang hàng cũng những thành viên không cần có bên trung gian. Ở mô hình DAO, điểm duy nhất giúp chúng ta có niềm tin chính là mã code bởi vì nó minh bạch và có tính chất công khai. Những thành viên khác đều có thể kiểm tra.
Mô hình DAO có đặc điểm vô cùng đặc trưng bởi vì không có phân cấp. Những thành viên đều có quyền hạn ngang nhau. Vì thế, mọi người đều có thể bình đẳng truy cập nguồn tài nguyên và kiểm tra quy trình bỏ phiếu của tổ chức. Những quy tắc cùng hợp đồng đã được thực hiện rất tự động.
✅ Nhược điểm
Bên cạnh những ưu diểm này thì DAO còn có những nhược điểm cần phải làm rõ trước khi tham gia vào tổ chức và những hình thức tương tự:
- Có tính chất linh hoạt: DAO sẽ vận hạnh trên những Smart Contract đang được quyết định từ trước. Tính linh hoạt trong DAO cũng còn nhiều hạn chế. Mặt dù nhiều thông tin cho rằng DAO có bảo mật tốt nhưng vẫn nhiều người quan ngại thực chất bên trong DAO là như thế nào. Mà một ví dụ cụ thể nhất chính là The DAO hack.
- Dễ khiến có quyết định sai lầm: Khi biểu quyết trong DAO đều có tính chất dân chủ. Nhưng cũng có thể dẫn tới những tình hình xấu. Một số vấn đề có tính chất phức tạp do học thuật dày đặc sẽ khiến nhiều người mới chưa hiểu rõ biểu quyết sai lầm.
- Quyết định bị trì hoãn: Các quyết định trong tổ chức bị trì hoãn khiến sự kiện hay dự án có thể bị ảnh hưởng và gây ra những hậu quả xấu. Nguyên nhân là do quyết định bỏ phiếu còn cần thời gian trong khi những trường hợp khẩn cấp lại không được xử lý nhanh.
- Minh bạch làm hạn chế: Ở DAO quá minh bạch và ghi lại cụ thể rõ ràng khiến cho đối thủ có thể biết được những hướng đi và dự định của dự án trong tương lai.
5️⃣ Những ứng dụng DAO trong thực tế
Các mô hình DAO hiện đang được áp dụng rất nhiều trong xã hội ngày nay. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy những trong những lĩnh vực, dịch vụ như:
✅ Trong lĩnh vực tiền điện tử
Một số những sản phẩm tiền định tử nổi bật có sử dụng DAO là:
- Bitcoin: sử dụng DAO thể sơ khai đầu tiên bởi vì cách thức hoạt động của đồng tiền này dựa vào sự đồng thuận của số đông người tham gia.
- Dash: Các bên liên quan khuyến khích tiền tệ liên quan Masternodes và những thành viên có quyền bỏ phiếu nếu như họ có mua Dash. Tuy nhiên, các thành viên tham gia cũng phải theo những quy tắc tổ chức đặc ra.
- Bitshares: Có khả năng cung cấp và tự quản lý tốt. Vì thế, hệ thống bỏ phiếu của tổ chức này cũng nâng cao hơn. Chỉ trong thời gian xử lý 3 giây và cũng tích hợp cùng nền tảng defi.
- Bit DAO: Đối với BIT thì governance token sẽ đi kèm cùng với những quyền đề xuất và bỏ phiếu để biểu quyết các dự án. BitDAO nhằm tạo nên nền kinh tế mã hóa phi tập trung giúp co người tham gia. Giao thức này được quản lý bởi tổ chức BIT holder.
- Marker DAO: thì là phần nhỏ của hệ thống của Marker Protocol. Hệ thống này kết hợp 2 loại tài sản tiền điện tử là MKR và DAi. Mỗi lại có chức năng riêng chẳng hạng MKR cung cấp quyền bỏ phiếu hay biểu quyết. DAI giúp thực hiện các giao dịch mà không cần bên thứ ba tham gia như chính phủ hay ngân hàng,…
Ứng dụng thực tế
✅ Một số lĩnh vực khác
Các lĩnh vực khác có sử dụng phương thức này giúp bạn hiểu rõ hơn DAO đang dần phổ biến trong nhiều ngành nghề khác nhau như:
- Công ty Audit: được áp dụng quản lý dự án tự động nhằm cải tiến và bảo mật tốt nhất để cải thiện hoạt động kiểm toán của tổ chức.
- Tổ chức phi lợi nhuận: ở những đơn vị này thì hỗ trợ nhận quyên góp ẩn danh và kiểm soát được quy mô đến từ những nơi khác nhau trên thế gới. Vì vậy những ai tham gia biểu quyết sẽ sử dụng số tiền quyên góp tới các tổ chức phi lợi nhuận.
- Tổ chức chính phủ: DAO giúp tăng cường giám sát, bỏ phiếu, kiểm toán để dễ dàng thực hiện các hợp đồng, đấu thầu, quy trình, …
6️⃣ Cơ hội đầu tư với DAO là gì?
Hiện nay, DAO vẫn còn khá mới nhưng tốc độ phát triển cực nhanh. Với vị thế nhà đầu tư thì cơ hội để nắm bắt lúc này vẫn có thể tìm được những dự án tiềm năng từ đó mở vị thế cho bản thân. Vì thế, Hãy Đầu Tư giới thiệu những nhánh đầu tư cực kỳ tiềm năng như sau:
✅ Chọn dự án DAO phát triển
Hiện nay, chọn những dự án DAO phát triển là sự đầu tư hoàn hảo nhất. Để đánh giá DAO có thành công hay không chúng ta dựa vào những tiêu chí cụ thể chẳng hạn người đang đứng đầu DAO đang có những định hướng phát triển nào? Nó có tốt hay không?
Mặc dù DAO giành cho tất cả mọi người nhưng điều này cũng không có nghĩa là không có người ảnh hưởng tham gia. Những nhân vật này sẽ tác động trực tiếp tới DAO và sự phát triển của các dự án trong đó.
Tuy DAO dành cho mọi người, nhưng không có nghĩa là không có những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trong DAO. Những đề xuất của họ có tác động lớn và là tác nhân trực tiếp đến sự phát triển của DAO. Ví dụ Compound các nhân vật ảnh hưởng tới những quyết định của DAO đều là người nổi tiếng trong giới sản xuất và đầu tư Crypto.
Chính tầm nhìn và kiến thức rộng mở của họ giúp cho Compound có kế hoạt phát triển lâu dài trong suốt thời gian qua.
✅ Cộng đồng DAO nào mạnh hiện nay
Trong một dự án thì sự phát triển cũng nhờ vào Network Effect. Ví dụ, DOGE có thể đứng top dự án có vốn hóa cao nhất trên thị trường khi có cộng đồng cực kỳ mạnh và hỗ trợ lẫn nhau. Vì vậy, dự án mới có thể tiến xa trong thị trường Cryptocurrency.
Những dự án hiện đang có cộng đồng DAO cực kỳ mạnh mẽ hiện nay là SushiSwap (SUSHI), Gitcoin (GTC), Olympus DAO (OHM),… Những nhà đầu tư có thể chọn lựa và đánh giá thông qua telegram của dự án, discord, cộng đồng của họ khá mạnh và tham gia tích cực.
✅ Cách kiếm tiền nhờ DAO
Cũng như những dự án khác thì Yield Guild Game, Ancient8,… là khu vực giúp bạn cày game, cho thuê NFT, cho thuê tài khoản để có lợi nhuận. Hiện tại DAO đang mở ra cơ hội việc làm cho những ai đang tham gia vào cộng động này. Một trong những tựa game ví dụ cho cách kiếm tiền này chính là Axie Infinity. Chơi Axie Infinity trở thành một công việc của người Philippines giúp họ có thể sắp xếp thời gian và kiếm thêm nguồn thu nhập hiệu quả.
Việc tham gia vào DAO sẽ giúp cho anh em có nhiều kinh nghiệm và nguồn lực từ cộng đồng hỗ trợ làm tốc độ sinh trưởng nhanh chóng hơn.
✅ Cách tìm cơ hội
Làm sao để tìm ra những cơ hội khi cơn sốt này ngày càng gia tăng. Thay vị chọn dự án theo xu huống trending thì ta có thể tìm kiếm những người cung cấp dịch vụ cần cho dự án về trend đó. Từ đó, chúng ta có thể giảm phạm vi tìm kiếm và upside cao hơn.
Những công cụ hổ trợ
Hy vọng, Hãy Đầu Tư đã chia sẻ thật chi tiết về DAO là gì. Từ đó có thể thoát khỏi phụ thuộc trong những tổ chức tài chính truyền thống. Bên cạnh đó, lĩnh vực tiền điện tử cũng có rất nhiều người quan tâm nên hãy tham khảo ngay để đầu tư và sinh lời hiệu quả nhất.
Nguồn bài viết đã tham khảo bởi:
- coin98.net – DAO là gì? Hạn chế và tiềm năng của DAO trong Blockchain – 11/09/2022
- finhay.com.vn – DAO là gì? Ứng dụng của DAO trong thực tế! – 11/09/2022
