Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một sự lựa chọn cho người lao động tự do vẫn có thể có lương hưu. Hãy Đầu Tư sẽ chia sẻ và cập nhật những thông tin mới nhất về bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện mới nhất năm 2022.
1️⃣ Bảo hiểm xã hội tự nguyện là gì?
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một hình thức đóng BHXH mà Nhà nước đã tổ chức cho người có nhu cầu tham gia vào bảo hiểm. Tại đây, bạn có thể lựa chọn theo mức đóng, cách thức đóng theo tài chính cá nhân của bạn. Chỉ cần đóng khoảng vài trăm nghìn đồng mỗi tháng thì khi đủ điều kiện như quy định, người tham gia BHXH có thể nhận được lương hưu nhiều lần hơn so với mức đóng.
BHXH tự nguyện góp phần ổn định cuộc sống của bạn sau khi về già và cũng được cấp thể bảo hiểm y tế trong suốt thời gian nhận được lương hưu.
✅ Đối tượng tham gia
Đối tượng được đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam đủ 15 tuổi trở lên và không phải đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Những người đã đóng bảo hiểm xã hội theo hình thức tự nguyện thuốc các đối tượng sau sẽ được trả lại số tiền đã đóng trước đó:
- Người tham gia BHXH bắt buộc
- Người hưởng BHXH một lần
- Người bị chết hay tòa tuyên bố đã chết.
✅ Mức đóng bảo hiểm
Mức phí đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là 22% thu nhập hằng tháng. Bạn có thể chọn mức thu nhập theo tiêu chí:
- Mức cao nhất: là mức lượng bằng 20 lần mức lương cơ sở. Tương đương thu nhập cao nhất là 29.800.000 VNĐ/tháng.
- Mức thấp nhất: là mức lương bằng chuẩn theo hộ nghèo ở các khu vực nông thôn.
✅ Thời gian đóng BHXH
- Thời gian đóng bảo hiểm ở mức 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng một lần và nó sẽ được xác định bằng mức đóng của bạn x3, x6, x12 tùy vào thời gian đóng bạn chọn.
- Nếu bạn chọn đóng 1 lần cho nhiều năm (đóng theo gói 12 tháng) thì không được đóng 1 lần quá 5 năm. Mức đóng sẽ bằng tổng mức đóng của những tháng đóng trước và có chiết khấu theo lãi suất đầu tư của quỹ BHXH hằng tháng đo BHXH Việt Nam đã công bố vào năm liền kề với năm đóng.
- Nếu như bạn đóng theo phương thức 3, 6, 12 tháng hoặc 1 lần cho 5 năm nhưng trong thời gian này chính phủ có điều chỉnh chuẩn hộ nghèo của nông thôn thì không điều chỉnh mức chênh lệch tiền đã đóng.
✅ Cách thức đóng bảo hiểm
Những ai tham gia BHXH tự nguyện có thể chọn một trong các phương thức dưới đây để đóng như:
- Đóng định kỳ hằng tháng
- Đóng 3 tháng 1 lần
- Đóng 6 tháng 1 lần
- Đóng 12 tháng 1 lần
- Đóng cho các năm tiếp theo nhưng không quá 5 năm cho 1 lần đóng tiền.
- Người tham gia BHXH đủ điều kiện tuổi tác để nghỉ hưu theo bộ luật quy định nhưng còn thiếu năm đóng thì có thể đóng 1 lần cho những năm đó. Nhưng không thiếu quá 120 tháng (tương đương 10 năm) sẽ đóng cho đủ 20 năm để được hưởng lương hưu.
- Nếu bạn đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng BHXH tự nguyện trên 10 năm. Nếu như có ý định tiếp tục đóng tiền thì có thể chọn theo các phương thức quy định trong bộ luật cho đến khi thời gian đóng không quá 10 năm thì có thể đóng 1 lần.
- BHXH tự nguyện có thể được thay đổi phương thức hoặc mức thu nhập hằng tháng khi đã thực hiện xong phương thức đã được chọn trước đó.
2️⃣ Quyền lợi bảo hiểm xã hội tự nguyện
Khi tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia sẽ được hưởng những quyền lợi như sau:
✅ Hưu trí
Khi tjam gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ có lương hưu mỗi tháng khi đủ điều kiện. Từ đó, người tham gia sẽ không còn quá lo lắng cho cuộc sống sau này.
Điều kiện hưởng
- Người tham gia phải đủ 20 năm đóng ở trên BHXH trở lên .
- Đủ độ tuổi theo quy định của nhà nước. Từ ngày 01/01/2022, nam giới đủ 60 tuổi 6 tháng và mỗi năm tăng thêm 3 tháng cho đến khi tuổi nghỉ hưu của nam giới phải đạt 62 tuổi tới năm 2028. Với nữ giới đủ 55 tuổi 8 tháng, mỗi năm tăng 4 tháng thì tuổi nghỉ hưu phải đạt 60 tuổi vào năm 2035.
- Nếu thời hạn nghỉ hưu đã tới nhưng quá trình đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì sẽ được đóng 1 lần tối đa 10 năm cho những năm còn thiếu để có thể hưởng lương hưu.
Mức hưởng
- Tỷ lệ hưởng được lương hưu mỗi tháng của người lao động sẽ tính bằng 45% ứng với số năm BHXH.
- Theo đó lao động nam sẽ là 20 năm và nữ là 15 năm. Mỗi năm đóng BHXH thì người lao động của nam và nữ sẽ được tăng 2% và tối đa là 75%.
- Mức lương sẽ được điều chỉnh theo mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và khả năng tăng trưởng kinh tế thích hợp của ngân hàng nhà nước và quỹ BHXH.
- Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách Nhà nước và quỹ BHXH.
✅ BHXH 1 lần
Điều kiện hưởng
Khi người tham gia BHXH có yêu cầu hưởng 1 lần trong trường hợp như sau:
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH nhưng muốn dừng đóng bảo hiểm xã hội 1 lần tự nguyện.
- Người ra nước ngoài định cư.
- Người bị bệnh hiểm nghèo và có thể ảnh hưởng tới tính mạng theo quy định bộ y tế.
- Một năm không đóng BHXH nhưng chưa đủ 20 năm đóng và yêu cầu nhận bảo hiểm 1 lần
Mức hưởng
- BHXH tự nguyện 1 lần có thể được tính theo số năm đã đóng, mỗi năm được 1,5 tháng theo mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH nếu đóng trước 2014. Từ 2014 trở về sau sẽ là 2 tháng bình quân thu nhập đóng BHXH.4
- Thời gian đóng đủ 1 năm có mức hưởng bằng tiền đã đóng và mức tối đa bằng 2 tháng theo mức thu nhập bình quân đã đóng BHXH.
- Mức hưởng BHXH theo yêu cầu 1 lần không bao gồm tiền nhà nước đã hỗ trợ khi đóng bảo hiểm tự nguyện. Ngoại trừ người đó đang bị mắc bệnh nguy hiểm tới tính mạng được bộ y tế chấp nhận theo quy định.
✅ Tử tuất
Trong chế độ tử tuất của người tham gia bảo hiểm chính là trợ cấp mai táng và trợ cấp tử tuất:
Về trợ cấp mai táng: sẽ áo dụng cho người có thời gian đóng bảo hiểm đủ 60 tháng trở lên hay người đang nghỉ hưu hưởng lương thì mất đi. Người nhận nhiệm vụ mai táng sẽ nhận trợ cấp bằng 10 lần theo mức lương cơ sở.
Về trợ cấp tuất một lần và chia thành những điều kiện như sau:
Điều kiện nhận trợ cấp | Mức hưởng |
Người đang tham gia đóng BHXH tự nguyện hoặc người bảo lưu đóng BHXH mất đi. | Người thân được hưởng trợ cấp tuấn 1 lần theo số năm đóng BHXH. Mỗi năm được tính bằng:
|
Tham gia BHXH tự nguyện có thời gian chưa đủ 1 năm như không may mất đi | Thân nhân hưởng trợ cấp bằng số tiền đã đóng tối đa bằng 2 tháng thu nhập bình quân đóng BHXH hằng tháng. |
Người tham gia có thời gian đóng BHXH bắt buộc và tự nguyện không may chết đi. | Thân nhận hưởng tối thiểu 3 tháng bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng BHXH. |
Nếu người đang nhận lương hưu chết trong 2 tháng đầu tiên vừa hưởng lương hưu | Người thân được nhận trợ cấp 1 lần theo thời gian hưởng lương hưu. TIền trợ cấp tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng. |
Nếu người nhận lương hưu chết trong những tháng sau đó vượt qua 2 tháng đầu | Cũng hưởng như người mất trong 2 tháng đầu nhưng cứ thêm 1 tháng lương hưu thì trợ cấp sẽ giảm đi 0,5 tháng lương hưu. |
✅ BHYT
Những ai tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được cấp BHYT miễn phí khu nghỉ hưu. Mức quyền lợi được hưởng khi khám bệnh và chữa bệnh là 95% (khác với người tham gia BHYT theo mức hộ gia định là 80%).
3️⃣ Đổi mới bảo hiểm xã hội tự nguyện 2022
Từ ngày 1 tháng 8 năm 2022 mức đóng BHXH tự nguyện đã có nhiều thay đổi theo điều 10, 14 nghị định số 134/2015/NĐ-CP có công thức tính là:
Mức đóng/tháng = 22% x Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện – Mức nhà nước hỗ trợ đóng
Trong công thức này thì mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện là do người đóng tự quyết định. Còn mức nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm như sau:
Dược tính dựa vào tỷ lệ phần trăm ở trên mức đóng BHXH mỗi tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu nông thôn chi tiết như sau:
- Hộ nghèo hỗ trợ: 30% x 22% x 1.500.000 = 99.000 đồng/tháng
- Hộ cận nghèo hỗ trợ: 25% x 22% x 1.500.000 = 82.500 đồng/tháng
- Các đối tượng khác: 10% x 22% x 1.500.000 = 33.000 đồng/tháng
Thời gian hỗ trợ bảo hểm sẽ dựa trên thời gian tham gia BHXH tự nguyện của mỗi người nhưng không được quá 120 tháng và bắt đầu từ 01/01/2018.
4️⃣ Những câu hỏi về BHXH tự nguyện
✅ Mua bảo hiểm xã hội tự nguyện ở đâu?
Khi bạn muốn mua BHXH tự nguyện thì hãy liên hệ cơ quan BHXH mà mình cư trú có thể là tạm trú hay thường trú. Ngoài ra còn có thể tham gia ở các đại lý thu tiền BHXH, BHYT ở UBND xã, phường, thị trấn,… mà bạn sinh sống. Hy vọng đã trả lời được câu hỏi mua bhxh tự nguyện ở đâu của bạn.
✅ Có nên đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện không?
Nên tham gia bảo hiểm xã hội vì chỉ cần vài trăm nghìn đồng mỗi tháng thì đã có đủ điều kiện tham gia và nhận lương hưu hằng tháng đều đặn. Mức lương nhận được hàng tháng cao hơn mức đóng sẽ góp phần ổn định cho mọi người sau khi về già. Ngoài ra, còn được rất nhiều quyền lợi mà Hãy Đầu Tư đề cập bên trên.
✅ Đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện online được không?
Được. Để đóng bảo hiểm online bạn cần làm theo những bước như sau:
- Truy cập trang web Cổng Dịch Vụ Công Quốc Gia sau đó bấm vào Menu mở rộng chọn Thanh toán trực tuyến.
- Ở mục Công dân hãy chọn vào Đóng BHXH tự nguyện và hộ gia đình tiếp tục chọn Đóng tiếp BHXH tự nguyện.
- Tiến hành các bước Đăng nhập vào hệ thống tài khoản Cổng dịch vụ công quốc gia. Nếu như bạn chưa có tài khoản ở hệ thống thì hãy nhấn Đăng ký và làm theo các bước hướng dẫn.
- Nhanh chóng nhập mã xác thực OTP được nhận và nhập mã số BHXH của bạn để tra cứu.
- Làm theo hướng dẫn gồm các bước chọn ngân hàng thụ hưởng ở các cơ quan chức năng và nhấn vào Thanh toán để hoàn thành đóng được bảo hiểm trên hệ thống online.
✅ BHXH tự nguyện có hưởng chế độ thai sản không?
Bảo hiểm thai sản có được hưởng trong bảo hiểm xã hội tự nguyện hay không là vấn đề rất nhiều người quan tâm. Tính tới 2022, người tham gia chỉ được hưởng lương hưu trí và chế độ tử tuất. Vì vậy, chế độ thai sản không áp dụng cho BHXH tự nguyện.
Trên đây là những thông tin về BHXH tự nguyện, cách đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện online và giải đáp một số câu hỏi quan trọng. Hãy Đầu Tư hy vọng giúp người lao động hiểu rõ hơn về bảo hiểm và trang bị cho mình những kiến thức cần thiết nhất.
Bài viết được tham khảo từ nguồn:
- baohiemxahoi.gov.vn – BHXH tự nguyện – 07/09/2022
- ebh.vn – Tổng quan về bảo hiểm xã hội tự nguyện mới nhất năm 2022 – 07/09/2022
- luatvietnam.vn – Tin vui với người tham gia BHXH tự nguyện từ 01/8/2022 – 07/09/2022